کد مطلب:16455 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

از ديدگاه روايات امر به معروف و نهي از منكر چند مرحله دارد؟ مهمترين مرحله آن كدام است؟

در اخبار وارد شده كه امر به معروف و نهي از منكر سه مرحله و سه مقام دارد: مرحله قلب، مرحله زبان، مرحله يد و عمل. ما معمولآ از مرحله قلب به جاي آنكه اخلاص و حسن نيت و علاقه به سرنوشت مسلمانان را درك كنيم، جوش و خروش و عصبانيتهاي بيجا مي فهميم؛ و از مرحله زبان به جاي آنكه بيانهاي روشن كننده و منطقي بفهميم كه قرآن مي فرمايد: «اُدْعُ اِلي سَبيلِ رَبِّكَ بَالْحِكْمَةِ وَالْموْعِظَةِ الْحَسَنَةِ» نحل/125 [بخوان به سوي راه پروردگارت با حكمت (دلائل عقلي و قابل پذيرش) و پند نيكو.] موعظه ها وپندهاي تحكم آميز مي فهميم؛ واز مرحله يد و عمل هم به جاي اينكه تبليغ عملي و حسن عمل و همچنين تدابير عملي يفهميم ، تنها اين مطلب رافهميده ايم كه بايد اعمال زور كرد .روي هم رفته ما براي گفتن و نوشتن و خطا و مقاله زياده از حد، اعجاز قائل هستيم؛ خيال مي كنيم با گفتن و زبان كار درست مي شود، در صورتي كه:
سعديا گرچه سخندان و مصالح گويي به عمل كار برآيد به سخنداني نيست
در حديث است: «كونوا دُعاةً لِلنّاسِ بِغَيْرِ اَلْسِنَتِكُمْ» (اصول كافي، 2/ 78، باب ورع) مردم را به دين حق و صلاح دعوت كنيد اما با ابزاري غير از زبان، يعني با ابزار عمل. درحديث ديگري است – كه معمولآ مورد استناد فقها در باب امر به معروف و نهي از منكراست ـ كه: «ما جَعَلَ اللهُ بَسْطَ اللّسانِ وَكَفَّ الْيَدِ وَاِنَّما جَعَلَهُما يَبْسٌطانِ مَعآ وَيَكُفّانِ مَعاً» (فروع كافي، 3/55) يعني چنين نيست كه خدا اجازه داده باشد كه تنها زبان باز باشد ولي دست بسته باشد، بلكه اگر باز است هر دو بايد باز باشد و اگر مي خواهد بسته باشد هر دو بسته باشد، يعني اگر عمل در كار نباشد خوب است زبان هم بسته باشد.

---

مجموعه آثار شهيد مطهري ج20ـ ده گفتار
شهيد مطهري